Ulica Lwowska w Katowicach
Janów-Nikiszowiec, Szopienice-Burowiec | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Lwowska na wysokości Helgolandu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
1746 m[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Katowic | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
50°15′17,5″N 19°05′34,7″E/50,254860 19,092969 |
Ulica Lwowska w Katowicach − jedna z ważniejszych dróg w Katowicach, przebiegająca przez dwie jednostki pomocnicze: Janów-Nikiszowiec i Szopienice-Burowiec. Droga ta łączy Roździeń i Szopienice z Janowem. Swoją nazwę wzięła od miasta Lwowa. Przy drodze tej zlokalizowane są historyczne i zabytkowe budynki, a także siedziby licznych przedsiębiorstw i instytucji publicznych, w tym siedziba VI Liceum Ogólnokształcącego oraz komisariat policji[2].
Przebieg
[edytuj | edytuj kod]Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ulicami: ks. bpa Herberta Bednorza, Wiosny Ludów i Obrońców Westerplatte, w rejonie placu Powstańców Śląskich w centralnej części Szopienic-Burowca. Następnie przebiega w kierunku południowym pod dwoma wiaduktami kolejowymi obok placu Ogród Dworcowy oraz ul. 11 Listopada. W dalszym przebiegu krzyżuje się z ul. Szopienicką, ul. Krakowską i ul. Bagienną (DK79). Ulica kończy swój bieg przy skrzyżowaniu z ul. Oswobodzenia i ul. Teofila Ociepki w Janowie-Nikiszowcu[2].
Opis
[edytuj | edytuj kod]W latach 90. XX wieku[3] wzdłuż ulicy wzniesiono familoki dla pracowników hut spółki Georg von Giesches Erben (osiedle Helgoland)[4]. W okresie Rzeszy Niemieckiej (do 1922 roku) i w latach niemieckiej okupacji Polski (1939−1945) ulica nosiła nazwę Bahnhofstraße, w latach 1922−1939 i 1945−1960 ulica Dworcowa, od 1960 roku ulica Obrońców Pokoju, a od 1992 roku − ulica Lwowska[5]. W czasach Polski Ludowej część drogi, od skrzyżowania z ul. Bagienną do skrzyżowania z ul. Oswobodzenia, nosiła nazwę ulica Jedności Robotniczej[6].
Przy ul. Lwowskiej 22 znajduje się głaz z tablicą upamiętniający miejsce, w którym w 1834 roku wybudowano pierwszą hutę cynku w zespole hut szopienickich Wilhelmina. Obiekt odsłonięto w 150. rocznicę tego wydarzenia[7].
Obiekty zabytkowe
[edytuj | edytuj kod]Przy ul. Lwowskiej znajdują się następujące historyczne obiekty, objęte ochroną konserwatorską:
- zabytkowy gmach VI Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Długosza (ul. Lwowska 2); wpisany do rejestru zabytków dnia 30 grudnia 1994 roku, nr rej.: A/520/2019[8] (dawn. A/1560/94[9]), wzniesiony w 1906 roku według projektu Kuntzego[10] (budowniczego miejskiego z Opola), w stylu neogotyckim (podczas III powstania śląskiego był siedzibą Wojciecha Korfantego i Naczelnej Władzy Cywilnej i Wojskowej[11]); na fasadzie budynku szkoły znajduje się tablica upamiętniająca stulecie szkoły, umieszczona w październiku 2005 roku[7];
- murowany budynek (ul. Lwowska 5), wzniesiony pod koniec XIX wieku[12][13]; obiekt często błędnie określany mianem hotelu Klippera (nieistniejący obiekt pod numerem 9)[14];
- gmach dawnej poczty kolejowej (ul. Lwowska 6), wzniesiony w latach osiemdziesiątych XIX wieku w stylu historyzmu ceglanego prostego[13], wpisany do rejestru zabytków decyzją z 20 grudnia 2022 (nr rej. A/948/2022)[15];
- wolnostojąca murowana kamienica (ul. Lwowska 7)[13], wzniesiona pod koniec XIX wieku[12]; w 2010 roku zmodernizowana kosztem 7,5 mln złotych na potrzeby nowej siedziby V Komisariatu Policji[16][17];
- obiekt dawnej przychodni kolejowej (ul. Lwowska 8), wybudowany w latach osiemdziesiątych XIX wieku w stylu historyzmu ceglanego prostego[13];
- murowana kamienica narożna (ul. Lwowska 10, róg z ul. Wypoczynkową 1), wzniesiona pod koniec XIX wieku[12][13];
- murowana kamienica (ul. Lwowska 12, róg z ul. 11 Listopada 2), wzniesiona pod koniec XIX wieku[12][13];
- murowana kamienica z budynkiem gospodarczym (ul. Lwowska 13), wzniesiona w drugiej połowie XIX wieku (budynek gospodarczy w 1896 roku)[13];
- murowana kamienica (ul. Lwowska 14, róg z ul. 11 Listopada 1), wzniesiona pod koniec XIX wieku[12][13];
- familoki dawnej huty Wilhelmina – osiedle Helgoland (ul. Lwowska 15, 16, 18, 20, 22, 24, 26 i 28), wybudowane w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku w stylu historyzmu ceglanego[13];
- familok (ul. Lwowska 30), wzniesiony na początku XX wieku w stylu modernistycznym[13];
- kamienica mieszkalna z zapleczem (ul. Lwowska 60), pochodząca z początku XX wieku, wzniesiona w stylu historyzmu/secesji[13];
- narożna kamienica mieszkalna (ul. Lwowska 62; róg z ul. Oswobodzenia), pochodząca z początku XX wieku, wzniesiona w stylu historyzmu/secesji[13].
Instytucje
[edytuj | edytuj kod]Przy pl. Powstańców Śląskich 3 znajduje się rzymskokatolicki kościół św. Jadwigi Śląskiej. Swoją siedzibę przy ul. Lwowskiej mają: firmy produkcyjne, handlowe i usługowe[2], Laboratorium Inżynierii Lądowej Labotest[18], Tauron Polska Energia S.A. (ul. Lwowska 23)[19], wytwórnia mas betonowych Bosta-Beton[20], supermarket SELGROS Cash & Carry[21], dyskont spożywczy Lidl[22] i V Komisariat Policji (ul. Lwowska 7)[23].
Transport i komunikacja
[edytuj | edytuj kod]W założeniu docierająca do ul. Lwowskiej ul. Bagienna ma być częścią Drogowej Trasy Średnicowej. Od skrzyżowania z ul. Lwowską ma zostać wybudowany odcinek do ul. Obrzeżnej Zachodniej w kierunku Mysłowic; zostanie wybudowany węzeł Janów, a zmodernizowany − węzeł Wilhelmina[24]. Ulicą kursują autobusy Zarządu Transportu Metropolitalnego. Znajdują się tu następujące przystanki: Szopienice Kościół, Wilhelmina Skrzyżowanie i Janów Lwowska Szkoła[25].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-08-28]. (pol.).
- ↑ a b c OpenStreetMap: Mapa Podstawowa. www.openstreetmap.org. [dostęp 2020-10-24]. (pol.).
- ↑ Michał Bulsa, Patronackie osiedla robotnicze. Tom 1: Górny Śląsk, Łódź 2022, s. 80.
- ↑ Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 221. ISBN 83-905115-0-9.
- ↑ Wędrówka po Szopienicach www.katowice.eu [dostęp 2011-08-28]
- ↑ Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: "Śląsk", 1980, s. 159. ISBN 83-216-0147-2.
- ↑ a b Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 2020-09-17]. (pol.).
- ↑ Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach , Informacja Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o wpisie do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego w okresie od dn. 01.01.1999 r. do 04.09.2020 r. [online], wkz.katowice.pl [dostęp 2020-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2011-08-28] .
- ↑ Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr Zabytków. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-08-28]. (pol.).
- ↑ Tajemnicze historie: Hrabia Maciej Mielżyński, Wódz III powstania śląskiego był mordercą! (pol.) www.katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2011-08-28]
- ↑ a b c d e Urząd Miasta Katowice: Uchwała nr VII/93/07 Rady Miasta Katowice z dnia 26.02.2007 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru południowo-zachodniej części dzielnicy Szopienice w Katowicach. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-08-28]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-08-28]. (pol.).
- ↑ 150 lat Katowic. Hotel Schoppinitz i armata ślepra Ludwiga. katowice.wyborcza.pl, 2015-11-17. [dostęp 2020-10-24]. (pol.).
- ↑ Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 8 stycznia 2024 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2024-02-18]
- ↑ Justyna Przybytek: Najładniejszy komisariat na Śląsku jest w Szopienicach. katowice.naszemiasto.pl, 2010-11-09. [dostęp 2020-10-24]. (pol.).
- ↑ Nowy komisariat już otwarty!. www.fakt.pl. [dostęp 2020-10-24]. (pol.).
- ↑ LABORATORIUM INŻYNIERII LĄDOWEJ LABOTEST: Kontakt. www.labotest.pl. [dostęp 2020-10-24]. (pol.).
- ↑ Cylex: Tauron Polska Energia. www.cylex-polska.pl. [dostęp 2020-10-24]. (pol.).
- ↑ P.P.M.B. "Bosta-Beton": REGION KATOWICE. ZAKŁAD I. bostabeton.pl. [dostęp 2020-10-24]. (pol.).
- ↑ Selgros: Hala Katowice. www.selgros.pl. [dostęp 2020-10-18]. (pol.).
- ↑ Lidl. Lista sklepów. www.lidl.pl. [dostęp 2020-10-18]. (pol.).
- ↑ Komisariat V Policji w Katowicach. katowice.slaska.policja.gov.pl. [dostęp 2020-10-04]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-08-28]. (pol.).
- ↑ Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2020-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-29)]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Katowice – Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
- Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996. ISBN 83-905115-0-9.
- Leszek Jabłoński: Na trasie Balkan Ekspresu - Giszowiec, Nikiszowiec, Szopienice. Przewodnik po dzielnicach Katowic. Katowice: CRUX, 2003, s. 38, 39, 56, 57, 58. ISBN 83-918152-3-4.